Nhiều người, cả trong và ngoài nước, đến Hà Nội cách đây trên mười năm thật khó mà hình dung nổi Hà Nội bây giờ, chỉ riêng về đường giao thông thôi.

Hồi đó nói đến chuyện trải bê tông nhựa, như nói về chuyện ở Tây ở Tàu. Những con đường làm theo phương pháp phun nhựa, gầy gò, lồi lõm, loang lổ như áo vá, chỗ bóng chỗ xù, hơi nóng là nhựa dồn cục lại… là ấn tượng khó mà quên được về Hà Nội đó. Bây giờ thì gần như mọi con đường có tên, không phân biệt to nhỏ, thuộc khu vực đầu não hay vùng giáp ranh ngoại thành… Điều được trải bê tông nhựa, vừa phẳng vừa bền, khiến cho sự đi lại thuận tiện nhiều lắm.



Nhưng giống như mọi thứ khác mang nhãn Made in Vietnam thể nào cũng có chỗ chưa hoàn thiện, hệ thống giao thông Hà Nội (và các thành phố thị xã khác) không nằm ngoài nét đặc trưng ấy: Đó là những “vũng nhỏ” tạo nên bởi những chiếc hố ga. Trước kia dân gian mới có câu: “Ra đường sợ nhất cái đinh gỉ”. Là nơi vì hồi đó giày dép còn hiếm, toàn đồ gia công, giẫm vào cái gai cũng thủng nữa là đinh gỉ! Ngày nay đinh gỉ vẫn đáng sợ nhưng… không sợ bằng lao vào miệng hố ga!


Đây đang nói đến hố ga có nắp gang hẳn hoi. Bởi không hiểu vì sao mà đa số các nắp hố ga đều ở giữa đường và phần nắp đều thấp hơn mặt đường, kết hợp với bờ miệng hố, nhiều cái tạo thành vũng, thành ố giữa. Xe máy, xe đạp hãy coi chừng! Nếu có lai bà già, trẻ em thì càng đáng sợ. Tội nhất cho các em “váy ngắn” phải ngồi để chân sang một phía, nhiều phen bố thắng xuống đường. Và ai mà tính được mức độ thiệt hại của hàng triệu lượt phương tiện mỗi lần “ngụp lặn” qua miệng hố? Mới băn khoăn tự hỏi: Cả con đường tiền chục, trăm tỷ còn lo được, xá gì cái nắp đậy hố ga, sao không làm cho phẳng với mặt đường? Hay kỹ thuật tiên tiến nhất của thế giới cũng mới chỉ đạt đến mức đó? Hay là một thủ thuật chống buồn ngủ cho lái xe? Hay cái gì cũng cứ phải khiếm khuyết một tí mới ra chất An nam?

Hay… vì chẳng được ai để mắt đến do nó chỉ là “cái cúc đính trên cái áo”? Một anh bạn tôi khẳng định chỉ là do thuần túy kỹ thuật. Nếu vậy thì buồn quá. Nhưng một anh bạn khác của tôi cũng lại có lý khi anh cho rằng, chẳng cứ gì cái hố ga, bất cứ công trình kiến trúc hiện đại nào của ta cũng lộ rõ cái “dễ dãi” của người Việt. Chuyện đến thế thì thành to phe rồi, không dám lạm bàn.